Kayısı Aşılama (T Göz Aşısı Yöntemiyle) Ne Zaman Ve Nasıl Yapılır?

Kayısı Aşılama işlemi, kayısı ağaçlarının verimliliğini artırmak, hastalıklara karşı dayanıklılık sağlamak veya yeni çeşitler elde etmek amacıyla yapılan bir tekniktir. Kayısı ağaçları, genellikle beyaz ağaçlar (badem, şeftali, erik gibi) ile aşılanır çünkü bunlar kayısının iyi gelişmesini sağlayan uygun anaçlardır. Aşı ile, farklı iklim koşullarına dayanıklı, verimli veya daha hızlı büyüyen kayısı türleri elde edilebilir.

Kayısı Aşısı İçin Yaygın Olan Yöntemler:

1. Yarma Aşısı

2. Daldırma Aşısı

3. Kabuk Kalem Aşısı

4. Kalem Aşısı (Çentik Aşısı)

Burada, kayısı ağaçlarında en yaygın olarak kullanılan kalem aşısı (çentik aşısı) ve yarma aşısı üzerinde duracağız.

1. Kalem Aşısı (Çentik Aşısı)

Bu aşı tekniği, özellikle genç ağaçlarda tercih edilen bir yöntemdir. Kalem aşısı, kalemin ve anaç dalının kesilip birbirine uyumlu şekilde yerleştirilmesini içerir.

Kalem Aşısı İçin Adımlar:

Aşı Zamanı:
Kalem aşısı için en uygun zaman, ilkbahar mevsiminde, bitkiler yeni uyanmaya başladığında (Mart-Mayıs) yapılır.

Aşı Malzemeleri:

• Anaç: Sağlıklı bir kayısı dalı ya da başka uygun meyve ağacı dalı (badem, erik gibi).

• Kalem: Yetiştirilmesi istenilen kayısı çeşidinin dalı. 1-2 yaşındaki, iyi gelişmiş ve sağlıklı dallar tercih edilir.

• Aşı Bıçağı veya Kesici Aletler

• Aşı Bandı ya da Aşı İpi

• Aşı Macunu ya da Parafin (koruma için)

Adımlar:

1. Anaçta Çentik Yapma:

   • Anaç dalını yaklaşık 20-30 cm yüksekliğe kadar kesin.

   • Bu dalın üst kısmına, kambiyum tabakasına kadar bir çentik yapın. Çentik, yaklaşık 2-3 cm uzunluğunda olmalıdır.

2. Kalem Hazırlığı:

   • Kalemi, anaçtaki çentiğe uyacak şekilde hazırlayın.

   • Kalemin alt kısmına bir çentik açın. Bu çentik, anaçtaki çentiğe tam uyacak şekilde olmalıdır, çünkü burada kalem ve anaç arasındaki kambiyum tabakalarının birleşmesi gerekmektedir.

3. Kalemi Anaçta Çentiğe Yerleştirme:

   • Kalemi dikkatlice, çentik açtığınız anaç dalına yerleştirin. Kalem ile anaç arasındaki kambiyum tabakalarının tam örtüştüğünden emin olun.

4. Bağlama ve Koruma:

   • Aşı bölgesini sıkıca aşı bandı veya ip ile bağlayın.

   • Aşı yerinin dış kısmını aşı macunu ya da parafin ile sıvayın. Bu, nem kaybını engeller ve hastalıkları önler.

5. Bakım:

   • Aşı yapılan bitkiyi, 2-3 hafta boyunca gölgelik ve nemli bir ortamda tutun.

   • İlkbahar döneminde bu aşılar genellikle hızlı bir şekilde tutar. Kalem yerleştirildikten sonra, sürgünler çıkmaya başlamalıdır.

2. Yarma Aşısı

Yarma aşısı, kayısı ağaçlarında da sıklıkla kullanılan bir diğer etkili aşı yöntemidir. Bu yöntemde, anaç ve kalem arasındaki birleşim sağlamak için her iki bitkinin kabukları yarılır ve birbirine yerleştirilir.

Yarma Aşısı İçin Adımlar:

Aşı Zamanı:
Yarma aşısı için en uygun zaman, ilkbahar (Mart-Mayıs) ya da sonbahar (Eylül-Ekim) dönemidir.

Aşı Malzemeleri:

• Anaç: Sağlıklı bir kayısı dalı ya da uygun anaç.

• Kalem: İstenilen kayısı çeşidinin dalı (genellikle 1-2 yaşındaki dallar).

• Kesici Aletler (Bıçak veya Aşı Bıçağı)

• Aşı Bandı ya da Aşı İpi

• Aşı Macunu ya da Parafin

Adımlar:

1. Anaçta Yarma Yapma:

   • Anaç dalının üst kısmına, dikey bir yarık açın. Bu yarık, yaklaşık 5-6 cm uzunluğunda ve derinliği ise kalemin boyutuna göre ayarlanmalıdır.

   • Yarma sırasında dikkatli olun, çünkü anaçtaki kabuk ve kambiyum tabakasına zarar vermemek çok önemlidir.

2. Kalem Hazırlığı:

   • Kalem üzerinde, alt kısmından dikey bir çentik açın. Bu çentik, anaçtaki yarığa uyacak şekilde hazırlanmalıdır.

   • Kalemin alt kısmındaki kabuğu dikkatlice soyun ve kalemin kambiyum tabakasını açığa çıkarın.

3. Kalemi Anaçtaki Yarığa Yerleştirme:

   • Kalemi, anaçtaki yarığa dikkatlice yerleştirin. Kambiyum tabakalarının birbirine temas etmesi sağlanmalıdır.

4. Bağlama ve Koruma:

   • Aşı bölgesini sıkıca aşı bandı ile sarın.

   • Aşı yerini aşı macunu veya parafin ile sıvayın.

5. Bakım:

   • Yarma aşısı yapılmış kayısı ağaçlarını gölgelik bir alanda birkaç hafta boyunca koruyun.

   • İlkbaharda yeni sürgünlerin çıkmaya başlaması gerekir. Eğer başarılı olduysa, yeni sürgünler aşı yerinden çıkmaya başlayacaktır.

Kayısı Aşılama Başarı Oranı ve İpuçları:

• Aşı zamanında yapılmalı ve aşı bölgesi iyice korunmalıdır.

• Aşıda kullanılan kalemlerin sağlıklı ve hastalıklardan uzak olması gerekir.

• Aşı yapılan yerlerin nemli ve gölgeli bir ortamda tutulması başarı şansını artırır.

Kayısı aşısı, genellikle başarılı bir şekilde yapılır ve doğru bakım yapıldığında, 1-2 yıl içinde verimli bir şekilde meyve vermeye başlar.