Tarımda Kullanılan Kimyasal Gübreler Nelerdir?
Tarımda Kullanılan Kimyasal Gübreler
Tarımda kullanılan kimyasal gübreler, bitkilerin büyümesi ve verimliliğini artırmak amacıyla toprağa veya bitkiye doğrudan uygulanan, kimyasal yollarla üretilmiş maddelerdir. Bu gübreler genellikle bitkilerin ihtiyaç duyduğu temel besin elementlerini (azot, fosfor, potasyum) içerir.
✅ Başlıca Kimyasal Gübre Türleri
1. Azotlu Gübreler (N)
Bitkilerin büyümesini destekler, yeşil aksamın gelişmesinde etkilidir.
-
Üre (%46 N)
-
Amonyum Sülfat (%21 N + %24 S)
-
Amonyum Nitrat (%33,5 N)
-
Kalsiyum Amonyum Nitrat (CAN) (%26 N)
2. Fosforlu Gübreler (P)
Kök gelişimini, çiçeklenmeyi ve meyve oluşumunu destekler.
-
Triple Süper Fosfat (TSP) (%42–46 P₂O₅)
-
Mono Amonyum Fosfat (MAP)
-
Di Amonyum Fosfat (DAP) (%18 N + %46 P₂O₅)
3. Potasyumlu Gübreler (K)
Bitkinin su dengesini düzenler, hastalıklara karşı direncini artırır.
-
Potasyum Sülfat (%50 K₂O + %18 S)
-
Potasyum Nitrat (%13 N + %46 K₂O)
-
Potasyum Klorür (Potash) (%60 K₂O)
4. Kompoze (Birleşik) Gübreler
İki veya daha fazla besin elementi içerir.
-
15-15-15 (NPK)
-
20-20-0
-
18-46-0 (DAP)
-
13-24-12 gibi kombinasyonlar
5. Mikro Elementli Gübreler
Çinko (Zn), Demir (Fe), Manganez (Mn), Bor (B), Bakır (Cu), Molibden (Mo) gibi iz elementleri içerir.
-
Çinkolu Gübreler
-
Demir Şelatlı Gübreler (Fe-EDDHA, Fe-DTPA)
-
Yaprak gübreleri (mikro element içeren sıvı gübreler)
⚠️ Not:
Kimyasal gübrelerin aşırı veya yanlış kullanımı;
-
Toprak yapısını bozabilir,
-
Yer altı sularını kirletebilir,
-
Bitkilerde tuzluluk stresi yaratabilir,
-
Uzun vadede verimliliği düşürebilir.
Bu yüzden dozajına dikkat ederek, toprak analizi yaptırarak ve organik gübrelerle destekleyerek kullanılması önerilir.