Meyve Sebze Ve Tahıllarda Fosforlu Gübreleme Neden Yapılır?
FOSFORLU GÜBRELERİN VERİLME ZAMANLARI
Yurdumuz topraklarının bir kısmı asit karakterli diğer bir kısmı ise çoğunlukla kireçli olduklarından bu topraklara verilen fosforlu gübreler zamanla bitkilerin kolaylıkla yararlanamayacağı şekilde toprakta bağlanırlar. Bu nedenle fosforlu gübreler ekimden veya dikimden hemen önce veya ekim esnasında verilmeli ve toprağa mutlaka gömülmelidir Fosforlu gübreler ekimden çok önce veya bitki gelişmelerinin ileri döneminde tatbik edilecek olursa bu gübrelerden beklenen fayda tam olarak sağlanamaz.
Fosforlu gübreler, toprakta çok az hareket ederler. Fosfor kök gelişmesi için çok gereklidir. Verilen gübrenin büyük kısmı ilk 10 gün içinde l mm.lik alandaki bitki kökleri tarafından alınabilir. Gelişmenin ileri devrelerde ise bitki kökleri 5 mm.lik alandaki fosfordan da yararlanabilir.
Bu nedenle;
- Tahıllarda fosforlu gübrelerin ekimden önce yada ekim ile birlikte toprağa verilmesi gerekir.
- Meyvelerde (Özellikle yumuşak çekirdekli) yaprak döküm zamanı veya hasattan sonra bir defa da verilir.
- Sebzelerde fosforlu gübrenin tamamı dikim sırasında kök derinliğine yani fide dikim karığın tabanına atılmalıdır.
- Bağlarda susuz şartlarda fosfor azot ile birlikte en geç Ocak,Şubat aylarında kış hafriyatı ile pulluk altına verilmelidir. Sulu şartlarda azotun yarısı ile fosfor ve potasın tamamı kış hafriyatında pulluk altına verilmelidir.
Fosforlu Gübrelemenin Önemi
Fosfor (P), bitkilerin büyüme ve gelişmesinde temel rol oynayan önemli bir makro besin elementidir. Meyve, sebze ve tahıllarda fosforlu gübreleme yapılmasının birçok önemli nedeni vardır:
1. Kök Gelişimini Destekler
Fosfor, bitkilerin özellikle gençlik dönemlerinde kök sisteminin gelişimini teşvik eder. Sağlam ve iyi gelişmiş kökler, bitkinin topraktan su ve besin maddelerini daha etkin almasını sağlar. Bu durum, bitkinin genel sağlığını ve büyümesini olumlu etkiler.
2. Erken Büyümeyi ve Çiçeklenmeyi Hızlandırır
Fosfor, bitkinin enerji transferi ve metabolik aktivitelerinde kritik rol oynar. Bu sayede, bitkinin gelişim süreci hızlanır; erken çiçeklenme ve meyve tutumu sağlanır. Özellikle meyve ve sebzelerde ürün kalitesini artırır.
3. Tohum ve Meyve Kalitesini Artırır
Fosfor, tohumların sağlıklı ve dayanıklı olmasını sağlar. Tahıllarda tane dolgunluğu, meyve ve sebzelerde ise ürün kalitesi fosfor miktarı ile doğrudan ilişkilidir. Fosforlu gübreleme ile daha iri ve kaliteli ürünler elde edilir.
4. Bitkinin Enerji Metabolizmasını Güçlendirir
Fosfor, ATP (adenozin trifosfat) gibi enerji taşıyıcı moleküllerin oluşumunda rol oynar. Bu, fotosentez ve diğer metabolik işlemlerin verimli çalışmasını sağlar. Bitki enerjisini verimli kullandığında daha sağlıklı ve güçlü büyür.
5. Bitkinin Stres Koşullarına Direncini Artırır
Fosforlu gübreleme, bitkinin soğuk, kuraklık ve hastalık gibi stres koşullarına karşı dayanıklılığını artırır. Bu, ürün verim ve kalitesinin korunmasına yardımcı olur.
6. Toprak Verimliliğini Korur
Toprakta fosforun doğal miktarı sınırlıdır ve bitkiler tarafından hızla tüketilir. Düzenli fosforlu gübreleme ile toprak besin dengesi sağlanır, uzun vadede tarım arazilerinin verimliliği korunur.