Rhizoctonia Kök Çürüklüğü
Rhizoctonia kök çürüklüğü, bitkilerde Rhizoctonia cinsi mantarların (özellikle Rhizoctonia solani) neden olduğu bir fungal hastalıktır. Hem tarla bitkilerinde hem de sera veya bahçe bitkilerinde önemli ekonomik kayıplara yol açabilir. İşte detaylı bir açıklama:
Belirtiler
Kök ve kök boğazında çürüme:
-
Başlangıçta koyu kahverengi lekeler şeklinde başlar.
-
İlerledikçe kök dokusu yumuşar ve çürür.
Bitki bodurlaşır veya solgunlaşır:
-
Bitkiler yeterince su ve besin alamaz.
-
Genç fideler ölebilir.
Köklerde mantar iplikleri (mycelium) ve miselyum ağı:
-
Nemli koşullarda kök üzerinde ince, ağ benzeri yapılar görülebilir.
Toprak hattı etrafında kahverengi boğaz lekeleri
-
Bu, özellikle fide döneminde sık görülür.
En Çok Etkilenen Bitkiler
-
Patates, havuç, pancar, soya fasulyesi, çilek, domates gibi birçok sebze ve tarla bitkisi.
Hastalık Gelişimi İçin Uygun Koşullar
-
Sıcak ve nemli toprak: 15–30°C arasında mantar hızlı çoğalır.
-
Yoğun ekim veya iyi drene olmayan toprak: Su birikintisi kök çürüklüğünü artırır.
-
Bitki artıklarının toprağa bırakılması: Mantar organik maddeyi kullanarak çoğalır.
Mücadele Yöntemleri
-
Kültürel Önlemler
-
Toprağın iyi drene edilmesi.
-
Fazla sulamadan kaçınılması.
-
Hastalıklı bitki artıklarının topraktan uzaklaştırılması.
-
Ekim nöbeti (rotasyon) uygulanması.
-
Kimyasal Mücadele
-
Toprak ve tohum dezenfeksiyonu için mantar ilaçları (fungisitler).
-
Uygulama mutlaka etikete göre yapılmalı, çünkü Rhizoctonia'nın toprak içi mikrobiyolojisi hassastır.
Dirençli Çeşitlerin Kullanımı
-
Bazı bitkiler Rhizoctonia'ya daha dirençlidir; mümkünse bu çeşitler tercih edilmelidir.
Biyolojik Mücadele
-
Trichoderma spp. gibi yararlı mantarlar toprağa uygulanabilir; Rhizoctonia gelişimini baskılar.