Organik Tarım Dersi Ders Notları
Organik Tarım
Organik Tarım, kimyasal gübreler, pestisitler ve genetik mühendislik gibi sentetik ve endüstriyel yöntemler yerine, doğanın doğal döngülerini ve kaynaklarını esas alarak yapılan tarım uygulamalarıdır. Organik tarım, çevre dostu, sürdürülebilir ve sağlıklı gıda üretimini hedefler. Organik tarımın temel ilkeleri, toprak sağlığını korumak, biyoçeşitliliği artırmak ve çevre kirliliğini önlemektir.
1. Organik Tarımın Tanımı
Organik tarım, kimyasal gübreler ve sentetik pestisitler yerine, organik maddeler, biyolojik gübreler ve doğal pest kontrol yöntemleri kullanarak yapılan tarım şeklidir.
Anahtar İlkeler:
-
Doğal Yöntemlerle Üretim: Kimyasal maddeler kullanılmaz; yerine biyolojik, mekanik ve kültürel yöntemler tercih edilir.
-
Toprak Sağlığı: Toprağın verimliliği, organik maddeler ve doğal döngülerle artırılır.
-
Sürdürülebilirlik: Çevreye zarar vermeyen, biyoçeşitliliği koruyan ve ekosistemleri bozmayan yöntemler kullanılır.
2. Organik Tarımın Temel İlkeleri
Organik tarımın temelinde yatan ilkeler şunlardır:
-
Toprak Sağlığı: Toprağın doğal yapısı korunur. Toprak işleme, ekim nöbeti, organik gübre kullanımı gibi yöntemlerle toprak verimliliği sağlanır.
-
Kimyasal Madde Kullanımı Yasaktır: Kimyasal pestisitler, sentetik gübreler ve hormonlar kullanılmaz. Bunun yerine biyolojik mücadele ve doğal gübreler kullanılır.
-
Biyoçeşitliliği Koruma: Ekosistemin dengesini bozmadan, farklı bitki ve hayvan türlerinin varlığına özen gösterilir.
-
Su Kaynaklarının Korunması: Su tasarrufu sağlanır, su kirliliğini önlemek için çevre dostu sulama yöntemleri kullanılır.
-
GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar): Organik tarımda GDO'lu tohumların kullanımı yasaktır.
3. Organik Tarım Yöntemleri ve Uygulamaları
Organik tarımda kullanılan yöntemler, doğa ile uyum içinde çalışmayı hedefler. Bazı ana yöntemler şunlardır:
Ekim Nöbeti ve Karışık Ekim:
-
Ekim nöbeti: Aynı arazide farklı yıllarda farklı bitkiler yetiştirilir. Bu yöntem, toprak sağlığını korur, zararlıları ve hastalıkları azaltır.
-
Karışık ekim: Farklı bitkiler aynı alanda yetiştirilir. Bu, biyoçeşitliliği artırır ve zararlılara karşı doğal savunma mekanizmaları oluşturur.
Toprak İşleme:
-
Azaltılmış toprak işleme: Toprağın aşırı işlenmesinden kaçınılır, bu sayede toprak yapısı korunur, suyun toprakta tutulması sağlanır.
-
Kompost ve Organik Gübre Kullanımı: Kimyasal gübreler yerine, hayvan gübresi, yeşil gübreleme ve kompost kullanılarak toprak zenginleştirilir.
Biyolojik ve Fiziksel Zararlı Kontrolü:
-
Doğal düşmanlar kullanılır: Böcekler, mikroorganizmalar ve mantarlar gibi doğal düşmanlar, zararlıların kontrolünde kullanılır.
-
Fiziksel engeller: Zararlılara karşı tuzaklar, bariyerler, elyaf örtüler kullanılır.
-
Bitki örtüsü çeşitliliği: Zararlılarla mücadelede bitki çeşitliliği arttırılır ve doğal denge sağlanır.
Organik Sertifikasyon:
-
Organik tarım yapan işletmeler, belirli kurallara uyarak, organik tarım sertifikası alırlar. Bu sertifika, üretimin organik standartlara uygun olduğunu gösterir ve ürünlerin pazarda organik olarak satılabilmesini sağlar.
4. Organik Tarımda Kullanılan Temel Biyolojik Gübreler ve Kontrol Yöntemleri
Biyolojik Gübreler:
-
Kompost: Çürümüş organik maddelerden elde edilen, toprağa faydalı besin maddeleri sağlayan gübredir.
-
Yeşil Gübreleme: Belirli bitkiler (örneğin, baklagiller) toprağa eklenip büyüdükten sonra toprağa karıştırılır. Bu bitkiler, toprakta azot birikmesini sağlar.
-
Hayvan Gübresi: Organik tarımda sıklıkla kullanılır. İçerdiği besin maddeleri ile toprağın verimliliğini artırır.
Zararlı Kontrolü:
-
Biyolojik Mücadele: Zararlılara karşı doğal düşmanlar (örneğin, yırtıcı böcekler, böcek parazitleri) kullanılır.
-
Doğal Pesticitler: Kimyasal pestisitler yerine, doğal kaynaklardan elde edilen maddeler (örneğin, neem yağı, diatomlu toprak) kullanılır.
-
Bitki Koruma: Organik tarımda, bitkilerin dirençli hale gelmesi ve doğal hastalıkları önleyici yöntemler tercih edilir.
5. Organik Tarımın Yararları
-
Çevre Koruma: Organik tarım, doğaya zarar vermeyen yöntemler kullanarak, çevre kirliliğini önler. Toprak erozyonunu engeller, su kaynaklarının kirlenmesini önler.
-
Sağlıklı Ürünler: Organik ürünler, kimyasal ilaçlar ve sentetik gübreler içermediği için sağlıklı ve besleyicidir. Ayrıca, organik ürünlerin daha az pestisit kalıntısı içerdiği kabul edilmektedir.
-
Biyoçeşitlilik: Organik tarım, ekosistemin çeşitliliğini artırarak, doğal dengenin korunmasına yardımcı olur.
-
Sürdürülebilirlik: Organik tarım, doğal kaynakları tükenmeden kullanmayı, ekosistemlere zarar vermemeyi ve insan sağlığını ön planda tutmayı hedefler.
6. Organik Tarımın Zorlukları
-
Yüksek Maliyetler: Organik tarım, genellikle daha fazla iş gücü ve zaman gerektirir, bu da maliyetlerin artmasına neden olur.
-
Düşük Verim: Bazı durumlarda, organik tarımda verim geleneksel tarıma göre daha düşük olabilir, çünkü kimyasal gübreler ve pestisitler kullanılmaz.
-
Pazar Sorunları: Organik ürünlerin satışı ve pazarlanması bazen zor olabilir. Ancak, organik ürünlerin talebi gün geçtikçe artmaktadır.
-
Eğitim ve Bilinç Eksikliği: Organik tarım yöntemleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmayan çiftçiler ve üreticiler için başlangıç aşaması zor olabilir.
7. Organik Tarımda Ulusal ve Uluslararası Sertifikalar
Uluslararası Sertifikalar:
-
EU Organic (Avrupa Birliği Organik Sertifikası): Avrupa Birliği tarafından organik tarım ürünleri için verilen sertifikadır.
-
USDA Organic (Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı Organik Sertifikası): ABD'de organik tarım için verilen sertifikadır.
-
IFOAM (Uluslararası Organik Tarım Hareketi): Organik tarımın dünya çapında yayılmasını destekleyen, organik üreticileri ve tüketicileri bir araya getiren bir organizasyondur.
-
Ulusal Sertifikalar: Türkiye'de Tarım ve Orman Bakanlığı, organik tarım yapan çiftçilere organik tarım sertifikası verir. Bu sertifika, ürünlerin organik tarım standartlarına uygun olarak yetiştirildiğini belgelendirir.
8. Organik Tarımın Geleceği
Organik tarım, çevre dostu ve sürdürülebilir bir tarım modeli olarak gelecekte daha da önem kazanacaktır. Organik ürünlere olan talep arttıkça, üreticilerin bu alana olan ilgisi de artmaktadır. Aynı zamanda, hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların organik tarımı teşvik eden politikaları da organik tarımın yaygınlaşmasında etkili olacaktır.
Organik Tarım Dersi Ders Notları
Organik tarım ders notları başlığı altında organik tarımda sulama nasıl olur, Organik Tarımda Kontrol ve Sertifikasyon, Aşırı sulama yapmanın zararlar nelerdir?, Bilinçsiz kullanılan tarım ilaçlarının zararları nelerdir?
Aşağıdaki linke tıklayarak indirebilirsiniz.
https://docs.google.com/file/d/0B98fAj0-ZwJwMnV4aHF3bU1NVFE/edit?usp=sharing