Biber Kök Boğazı Yanıklığı (Çökerten Hastalığı)
Biber Kök Boğazı Yanıklığı (Çökerten Hastalığı)
(Damping off disease – özellikle fide döneminde çok tehlikeli)
🦠 Etmen:
Genellikle fungal (mantar) kaynaklıdır. En yaygın etmenler:
-
Phytophthora spp.
-
Pythium spp.
-
Rhizoctonia solani
-
Fusarium spp.
Bu patojenler toprakta veya fide ortamında bulunur.
🧬 Hastalık Üçgeni ile Değerlendirme:
| Şart | Açıklama |
|---|---|
| ✔️ Duyarlı Bitki (Konukçu) | Biber fideleri (özellikle genç fide dönemi) |
| ✔️ Patojen | Toprak kökenli mantarlar (Phytophthora, Pythium, vb.) |
| ✔️ Elverişli Çevre | Aşırı sulama, yüksek nem, düşük hava sirkülasyonu, soğuk toprak |
🔚 Sonuç: Biber fidelerinde kök boğazı bölgesinde çürüme, solma ve devrilme görülür. Fideler kısa sürede ölür.
🔍 Belirtiler:
-
Fide toprağa yakın yerden çürür ve devrilir.
-
Gövde yüzeyinde su gibi ıslak lekeler görülür.
-
İleri dönemde kök gelişimi zayıflar, bitki bodur kalır.
-
Tarlada adeta yer yer boşluklar oluşur (fide ölümleri nedeniyle).
🧯 Mücadele Yöntemleri:
1. Kültürel Önlemler
-
Temiz fide toprağı kullan
-
Fideliği havalandır, nemi azalt
-
Aşırı sulamadan kaçın
-
Fideleri güneşli ve sıcak ortama al
-
Hastalıklı bitki kalıntılarını uzaklaştır
2. Kimyasal Mücadele
-
Gerekirse tohum veya toprak ilaçlaması yapılabilir
(fungisitler: metalaksil, mankozeb vb.)
3. Biyolojik Mücadele
-
Faydalı mikroorganizmalar (örneğin Trichoderma spp.) ile toprak güçlendirilebilir
📌 Not:
Bu hastalık özellikle seralarda, fide üretim alanlarında ve erken ilkbaharda ciddi zarar verir. Hastalık başladığında kontrol zordur; önleyici tedbirler çok önemlidir.